بررسی مختصر ارکان دبیرخانه مرکزی دولت در «عصر ممالیک» براساس کتاب «صبح‌الاعشی»

نویسندگان

  • سید اسماعیل قاسمی موسوی ----------
  • عبدالحسین فقهی استادیار دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

کتاب صبح‌الأعشی فی صناعة الانشاء یکی از بزرگترین دایرة المعارف‌هایی است که تا قرن نهم هجری در تمدّن اسلامی به وجود آمده است. در این کتاب، بسیاری از مباحث تاریخی، علمی و ادبی مطرح شده و نگارنده در آن، شیوة ادارة دیوان انشاء (دبیرخانه‌ای که مکاتبات غیرمالی و غیر نظامی در آن نوشته می‌شده است) را توضیح داده است. نویسندة این کتاب، احمد بن علی قلقشندی، سالها در دیوان انشاء مشغول بوده است. در این مقاله که از مطالعة اجمالی کتاب فراهم آمده است، سازمان امور اداری دولت در عصر ممالیک بررسی و معرفی شده است. ارکان اداری یا سازمان اجرایی دیوان انشاء عبارت بوده است از: 1) هفت دسته دبیران. 2) انبارداران 3)حاجب دیوان. 4) کُتَّاب الدست. 5) کُتَّاب الدَرْج.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی مختصر ارکان دبیرخانه مرکزی دولت در «عصر ممالیک» براساس کتاب «صبح الاعشی»

کتاب صبح الأعشی فی صناعة الانشاء یکی از بزرگترین دایرة المعارف هایی است که تا قرن نهم هجری در تمدّن اسلامی به وجود آمده است. در این کتاب، بسیاری از مباحث تاریخی، علمی و ادبی مطرح شده و نگارنده در آن، شیوة ادارة دیوان انشاء (دبیرخانه ای که مکاتبات غیرمالی و غیر نظامی در آن نوشته می شده است) را توضیح داده است. نویسندة این کتاب، احمد بن علی قلقشندی، سالها در دیوان انشاء مشغول بوده است. در این مقاله...

متن کامل

«طِباق» آموزشکده‌هاى نظامی دولت ممالیک

طباق، نخستین مرکز تربیتی و آموزشی در دوره مملوکی بود که وظیفه تربیت متصدیان امور اداری و نظامی دولت ممالیک را بر عهده داشت. نظام آموزشی طباق با سایر مراکز آموزشی متفاوت بود. برخلاف آموزش رسمی جامعه که از دوره ابتدایی در مکتب‌خانه‌ها شروع و در مدارس به پایان می‌رسید و در آنها مجموعه‌ای هماهنگ از دروس مقدماتی و عالی غیر نظامی آموزش داده می‌شد، در طباق اولویت اصلی با آموزش‌های نظامی، فنون رزم، کار...

متن کامل

جنبش علمی فرهنگی زنان در عصر ممالیک

مصر و شام در دو قرن هفتم و هشتم هجری شاهد جنبش فرهنگی چشم¬گیری از سوی زنان بوده است. در این جنبش تعداد قابل ملاحظه¬ای از زنان مسلمان به تدریس علم حدیث نبوی به زنان و مردان جامعه¬ی اسلامی مبادرت ورزیدند و در حرکتی مشارکت نمودند که در حیات علمی و فرهنگی دوره تلاش سامان¬بخشی را به دنبال داشت. بسیاری از سرشناسان علم و ادب و فرهنگ تعلیم یافته¬ی مکتب این زنان بوده¬اند. این مقاله ضمن پرداختن به این پد...

متن کامل

بررسی و نقد ترجمۀ کتاب انسان خردمند، تاریخ مختصر بشر

کتاب انسان خردمند، تاریخ مختصر بشر ازجملۀ پژوهش‌هایی است که در جهان با عنوان رویکرد تاریخ کلان طبقه‌بندی می‌شود. کتاب یادشده به‌قلم یووال نوح هراری از دانش‌آموختگان مشرب فکری جرد دایموند به‌‌رشتۀ تألیف درآمده است. نویسنده درخلال چهار فصل عمدۀ کتاب با عناوین انقلاب شناختی، انقلاب کشاورزی، وحدت بشر و انقلاب علمی کوشیده است فرازونشیب‌های داستان تطور انسان را از حوالی صد هزار سال پیش تا رسیدن به عص...

متن کامل

ماهیت و ارکان دولت اسلامی در دیدگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای

در دیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای در فرآیند پنج مرحله‌ای تحقق کامل اهداف انقلاب اسلامی (انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن اسلامی)، دولت اسلامی سومین و مهم‌ترین گام در این فرآیند است که از نظر ایشان تاکنون شکل نگرفته است. این مقاله با روش کیفی از نوع تحلیل اسنادی و ابزار فیش‌برداری،  درصدد پاسخ به این سوال اصلی است که «ماهیت و ارکان دولت اسلامی از دیدگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 2

صفحات  155- 177

تاریخ انتشار 2010-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023